Obróbka mechaniczna jest ostatnim etapem w procesie wytwarzania elementów w technologii odlewniczej. Ma ona na celu usunięcie maszynowe naddatków odlewniczych w miejscach, których geometria i wymiary nie były możliwe do uzyskania za pomocą odlewania. Czyli, mówiąc prościej, służy ona wycyzelowaniu parametrów projektu i jego ostatecznemu doszlifowaniu.
Obróbka mechaniczna odlewów jest procesem, który ma na celu kształtowanie, wykańczanie i poprawę jakości odlewów. Jest to taka forma obróbki, przy której następuje zmiana parametrów zewnętrznych obrabianego elementu lub materiału poprzez oddzielanie fragmentów lub wywieranie nacisku mechanicznego.
Obróbka mechaniczna jest czasem przeprowadzana w połączeniu z innymi rodzajami obróbki. Na przykład z obróbką termiczną (o której pisaliśmy więcej w tym artykule w kontekście staliwa oraz w kolejnym w kontekście żeliwa) czy chemiczną. Nazywa się ją również obróbką wykańczającą, ponieważ stanowi ostatni etap produkcji odlewów.
Zależnie od rodzaju obróbki mechanicznej, wykonuje się ją z udziałem różnych narzędzi, które opiszemy poniżej.
Ostrzenie to proces polegające na usuwaniu nadmiaru materiału za pomocą ostrza lub narzędzia tnącego. Mogą być stosowane do usuwania nadmiaru materiału, wykańczania powierzchni i tworzenia precyzyjnych kształtów.
Frezowanie jest jednym z często stosowanych, najbardziej wydajnych sposobów obróbki skrawaniem. Polega ono na oddzieleniu warstwy materiału za pomocą obracającego się narzędzia (freza) na obrabiarce zwanej frezarką. Frezowaniem można obrabiać płaszczyzny, powierzchnie krzywoliniowe, gwinty, koła zębate itp.
Frezowanie CNC (Computer Numerical Control) to automatyczny proces obróbki mechanicznej, który wykorzystuje sterowane komputerowo frezarki do precyzyjnego kształtowania i wykańczania odlewów. Dzięki temu można uzyskać skomplikowane kształty i wzory.
To metoda, która polega na oddzieleniu warstwy materiału obrabianego detalu za pomocą noża tokarskiego. Ostrze nie porusza się – ruchowi poddaaje się jedynie obrabiany przedmiot. Zabieg ten wykonuje się z pomocą tokarki CNC. Tokarka CNC to maszyna sterowana komputerowo, która obraca odlew wokół swojej osi i kształtuje go za pomocą narzędzi tnących. Jest stosowana do tworzenia cylindrycznych kształtów, takich jak wałki, tuleje czy stożki.
Obróbka elektroerozyjna (EDM) wykorzystuje wyładowania elektryczne, które następują pomiędzy elektrodą roboczą (erodą) i powierzchnią przedmiotu obrabianego zanurzonego w dielektryku, aby usunąć materiał z odlewu. Jest używana głównie do obróbki precyzyjnej i tworzenia skomplikowanych kształtów.
Wiercenie i rozwiercanie służą do tworzenia otworów w odlewach. Podczas gdy wiercenie polega na wycinaniu otworów za pomocą wiertła, rozwiercanie polega na powiększaniu istniejących otworów za pomocą narzędzia rozwierczego.
Szlifowanie jest procesem polegającym na usuwaniu materiału z powierzchni odlewów za pomocą szlifierki lub szlifierek. Służy do wygładzania powierzchni, usuwania nierówności i poprawy precyzji wymiarów.
Honowanie ma na celu wygładzanie i wykańczanie bardzo precyzyjnych otworów i zewnętrznych powierzchni obrotowych walcowych lub stożkowych niektórych powierzchni kształtowych (np. uzębień) oraz płaszczyzn, pozwalając na dużą dokładność pomiarową.
Podsumowując, na obróbkę mechaniczną odlewów składa się każdy mechaniczny - zarówno maszynowy jak i manualny, sposób wykończenia odlewu, wpływający na jego parametry, strukturę i/lub kształt.
Źródła:
Podstawy metalurgii i odlewnictwa, Zbigniew Plater
Wykonywanie części maszyn w procesach obróbki skrawaniem, Janusz Górny
Poradnik odlewnika, red. J. Sobczak
Potrzebujesz pomocy w wycenie odlewów i doborze materiałów odlewniczych? Napisz do nas.
Chcesz zlecić wykonanie odlewów profesjonalistom? W tym przypadku sprawdź naszą ofertę.